Drewno to materiał konstrukcyjny o doskonałych właściwościach. Aby zostało dopuszczone do budowy elementów konstrukcyjnych, musi mieć jednak określone parametry – wilgotność czy klasę wytrzymałości. Ważna jest też jego odpowiednia obróbka i impregnacja.
Z jakiego drewna budować dom, altanę, pergolę czy stawiać więźbę dachową? Czy lepsze będzie drewno klejone warstwowo, czy drewno lite? Co warto wiedzieć o rodzajach i klasach drewna budowlanego? Przygotowaliśmy poradnik!
Co to jest drewno konstrukcyjne?
Drewno jest niezastąpionym surowcem budowlanym. Jego największe zalety to lekkość, która ułatwia prowadzenie prac budowlanych oraz naturalne pochodzenie, ważne zwłaszcza teraz, gdy coraz większe znaczenie ma budownictwo eko.
Drewno (przede wszystkim gatunki iglaste, ale i liściaste), które zgodnie z przepisami i normami można wykorzystywać do budowy domu oraz innych konstrukcji, określa się mianem drewna konstrukcyjnego.
Po odpowiedniej impregnacji, obróbce i osiągnięciu właściwych parametrów drewno konstrukcyjne zyskuje wytrzymałość na warunki atmosferyczne oraz wysoką odporność na obciążenia.
Drewno konstrukcyjne – czym się charakteryzuje?
Jakie właściwości drewna konstrukcyjnego warto wziąć pod uwagę? Najważniejsze cechy, którymi charakteryzuje się drewno budowlane, to:
- niski ciężar, który pozwala na zastosowanie na budowie pod wieloma różnymi postaciami. W zależności od rodzaju i klasy drewna konstrukcyjnego można z niego budować ściany, stropy, szkielety domów szkieletowych, konstrukcje dachowe, ale także stawiać słupy, belki konstrukcyjne, wsporniki i wiele innych elementów konstrukcyjnych;
- wysokie parametry wytrzymałościowe drewna: odporność na ściskanie, zginanie, rozciąganie, sprężystość – także te cechy drewna konstrukcyjnego zależą od jego klasy i rodzaju;
- niska wilgotność drewna – mokre drewno nie uzyska klasy, która świadczy o tym, że materiał przeznaczony jest do celów budowlanych. W zależności od przeznaczenia danego drewna konstrukcyjnego jego wilgotność nie może przekraczać 18-23%.
Przygotowanie drewna konstrukcyjnego
Zarówno drewno konstrukcyjne lite, jak i inne rodzaje, jak drewno klejone BSH czy drewno konstrukcyjne KVH, trzeba odpowiednio przygotować.
Ponieważ drewno jest materiałem organicznym, podlega charakterystycznym dla niego procesom, takim jak odkształcanie, pęcznienie czy podatność na szkodniki. Dlatego podstawowym etapem przygotowania drewna do celów budowlanych jest jego właściwa impregnacja.
Najlepszym rozwiązaniem jest zakup już zaimpregnowanego w trakcie produkcji drewna. Taki materiał ma oczywiście wyższą cenę, ale samodzielna impregnacja drewna konstrukcyjnego na dom jest trudna.
Najpopularniejsze i najskuteczniejsze sposoby impregnacji drewna to metoda zanurzeniowa lub ciśnieniowa – obie bardzo problematyczne do przeprowadzenia w warunkach domowych. Z kolei impregnacja przez natrysk jest zdecydowanie mniej skuteczna (impregnat nie wnika tak głęboko jak np. w przypadku metody ciśnieniowej).
Warto też zwrócić uwagę, że po zabiegu impregnacji konieczne jest też długotrwałe suszenie drewna. Najlepszą metodą jest suszenie komorowe, stosowane przy produkcji drewna konstrukcyjnego wysokiej klasy. Suszenie na wolnym powietrzu nie zawsze da pożądany efekt ze względu na zmienne warunki pogodowe.
Ważnym elementem przygotowania drewna jest też jego właściwe przechowywanie. Drewno trzeba składować warstwowo, tak, aby najniższa warstwa była oddzielona od podłoża np. przy pomocy folii. Trzeba też pamiętać, by pomiędzy poszczególnymi warstwami drewna umieścić przekładki – chodzi o to, by zapewnić stały przepływ powietrza.
Sprawdź również: Krawędziaki i płyty OSB
Klasy drewna konstrukcyjnego
Podstawowe klasy drewna oznacza się w Polsce literką C (gatunki drewna iglastego) oraz D (dla drewna liściastego). W przypadku drzew iglastych klas jest zdecydowanie więcej – Od C14 do C70.
W praktyce jednak wybierając drewno konstrukcyjne do dyspozycji masz przede wszystkim klasy C24 i C27 – te wyższe są drogie i rzadko spotykane. W przypadku drzew liściastych mamy oznaczenia od D18 do D70.
Klasa wytrzymałości drewna oznacza jego gęstość, sprężystość oraz odporność na ściskanie wzdłuż oraz w poprzek włókien, zginanie i rozciąganie. Klasę drewna uwzględnia się przy projekcie budynku. Jeśli zastanawiasz się, jakie drewno wybrać, to właśnie klasa powinna być najważniejszym parametrem.
Rodzaje drewna konstrukcyjnego
W budownictwie stosuje się trzy rodzaje drewna. Jest to drewno konstrukcyjne lite (najczęściej drewno klasy C24 i C27), drewno KVH i drewno BSH.
Drewno konstrukcyjne C24
Drewno okrągłe produkowane jest z bali poprzez ich przecieranie, suszenie i struganie, bez cięcia i klejenia. Jest to drewno iglaste – najczęściej drewno świerkowe lub sosnowe.
Najpopularniejsza klasa drewna litego to C24, dużo rzadziej stosuje się droższe, wyższe (a więc wytrzymalsze) klasy jak np. C30. Tarcica w klasie od C24 to najlepsze drewno do podstawowych konstrukcji jak stropy, ściany, dachy oraz jako drewno konstrukcyjne na domy szkieletowe.
Lite drewno w klasie od C24 do C27 charakteryzuje się wilgotnością od 16 do 18%. Ze względów technicznych długość deski nie może przekroczyć 6 m. Jej grubość to 45 lub 60 mm. Najczęściej stosuje się czterostronne struganie drewna oraz suszenie komorowe.
Drewno BSH
To drewno klejone warstwowo, dzięki czemu poszczególne belki są odporne na odkształcenia i mogą znosić bardzo duże obciążenia. Jego zaletą jest wytrzymałość, ale także możliwość zastosowania w przypadku konstrukcji nośnych o dużych rozpiętościach oraz obciążeniach.
Drewno BSH świetnie nadaje się do budowy elementów nośnych budynku oraz jako słupy, belki, wsporniki czy krokwie. Dopuszczalna wilgotność drewna to tylko 15%.
Drewno KVH
Drewno KVH to nowoczesny materiał konstrukcyjny odpowiedni do najbardziej wymagających projektów. Jest to wysokiej klasy drewno klejone wzdłuż na mikrowczepy, dzięki czemu belki mogą mieć długość nawet 13 m. Dużym atutem jest też wysoka jakość drewna KVH. Ma ono wilgotność 15% (dzięki suszeniu komorowemu).
Materiał ten stosuje się np. do konstrukcji budynków oraz ścian w technologii szkieletowej oraz do budowy elementów nośnych i konstrukcji usztywniających. Cena drewna konstrukcyjnego KVH jest jednak wyższa niż innych rodzajów drewna budowlanego.
Sprawdź drewniane deski tarasowe.
Gatunki drewna na konstrukcję domu
Najpopularniejsze gatunki iglastego drewna, przeznaczone do budowy domu to: świerk, sosna, jodła, modrzew. Najbardziej zaawansowane technicznie konstrukcje z drewna drzew iglastych powstają ze świerku, a najczęściej stosowane jest drewno sosnowe.
W przypadku drzew liściastych stosuje się takie gatunki, jak: buk, dąb, akacja, grab, brzoza, klon czy jesion. Drewno liściaste jest jednak droższe od gatunków iglastych, a do tego mało odporne na warunki zewnętrzne i podatniejsze na ataki grzybów oraz owadów. Zdecydowanie częściej wykorzystuje się je więc wewnątrz budynków (np. na podłogi).
Drewno konstrukcyjne – na co zwrócić uwagę przed zakupem?
- Klasę i rodzaj drewna dobierz do przeznaczenia i wymagań zawartych w projekcie.
- Nie oszczędzaj na zakupie drewna, zwłaszcza jeśli przeznaczone jest do budowy domu.
- Korzystaj wyłącznie ze sprawdzonych składów, które dbają o odpowiednie zabezpieczenie drewna;
- Zwróć uwagę na suszenie drewna konstrukcyjnego oraz jego właściwą impregnację – najlepsza opcja to zakup suszonego i impregnowanego fabrycznie materiału.
